İnce Lastik Bisiklette Hızı Artırıyorsa Arabada Neden Geri Ters Yapar?
İnsanlık tarihine baktığımızda hep bir hız tutkusu olduğunu görürüz. Koşu yarışlarından at yarışlarına hız tutkumuz yarışabileceğimiz ve rekabet edebileceğimiz her şeyle bir sprint çabası olarak devam ediyor. bugün de hıza öncülük etmekçok fazla iş var.
Hız için kullandığımız en temel aracılar, kullandıklarımızdır. Araçlar . Araçların hız açısından en değerli bileşenlerinden biri ise değeri bilinmez. lastikler . Çünkü araçlarımızın yerle temas ettiği tek nokta lastikleridir. Daha yüksek hız için bisikletlerin lastikleri inceltilirken, arabaların lastikleri yassılaştırılır. Tamam da niye?
Yol ve yarış bisikletlerinin lastikleri şu şekildedir:
Yarış arabalarının lastikleri şu şekildedir:
Öncelikle temel fizik bilgimizi güncelleyerek başlayalım.
Daha yüksek hız için Sürtünmeyi azaltmak gerekiyor. Çünkü sürtünme ne kadar fazla olursa ısıya dönüşerek o kadar fazla güç boşa harcanır ve bu da aşınmaya neden olur. Daha az sürtünme daha az güç kaybı demektir.
Aerodinamik çalışmalarda daha az sürtünme yaratan yeni araçlar geliştirilmektedir. Bu durumda daha dar lastikler hız için daha mantıklı görünüyor değil mi? O zaman lastikler neden bu kadar farklı?
Aslında bu konudaki cevabı tek bir cümle ile özetlemek istersek, lastik sloganıkullanabiliriz: “Kontrolsüz güç, güç değildir.”
Öncelikle otomobil lastiği seçerken değerli olan faktörlere bir göz atalım.
Yüzey alanı: Arabalar ağır, devasa metal, cam ve plastik yığınlarıdır ve yükleri birkaç yüz pounddan başlar. Bu nedenle yükü absorbe edebilmek ve dengeli bir şekilde taşıyabilmek için daha geniş ve kalın lastiklere ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca geniş yüzey ile gelen sürtünme de daha iyi yol tutuşu sağlıyor. Bu, arabayı kontrol etmeyi kolaylaştırır.
Hızlanma ve Durma: Çok yüksek ivmelenme (kısaca hızlanma hızı) olan arabalar çok çabuk yüksek hızlara çıkmayı ve çok çabuk durmayı başarırlar. Daha geniş temas yüzeyi sayesinde araçlar daha çabuk hızlanmak için gerekli tutuşu elde eder. Araçların durması gerektiğinde geniş yüzey alanı gücü yola daha kolay aktaracak ve durmasını sağlayacaktır.
taşıma: Aracın yola tutunması ve virajları dönmesi çok önemli aksi takdirde yolculuklarımız ilk pürüzde tatsız bir şekilde son bulur. Daha fazla güvenlik ve kontrol sağlayan geniş iletişim alanı burada da bize yardımcı oluyor. Ayrıca, yüksek hızlarda bir lastiğin yönünü değiştirdiğinizde, lastikler daha fazla yan kuvvete maruz kalır. Yüksek hızlarda ince bir lastiğiniz varsa, rüzgarın lastiğinizi ittiğini düşünün; bu, lastiğin kaymasına ve devrilmesine neden olabilir.
dayanıklılık: Arabalar sadece çok fazla güç üretmezler, çok daha uzun mesafeler kat ederler. Ayrıca yollar da lastik aşındırır. Küçük tümsekler, çukurlar, bozuk yüzeyler gibi etkenler de lastiklere zarar verir. Lastikler, arabaların yükü altında bu koşullara dayanabilmelidir.
Bisiklet lastikleri için kriterler farklıdır.
Bisikletlerin lastiklerine karar verilirken dikkate alınan unsurları 5 ana unsura ayırmak mümkündür:
Aerodinamik: Bisikletler ince yapıları sayesinde minimum hava direnci ile hareket edebilirler. İnce lastiklere sahip olmak hava direncini azaltır. Bu, daha hızlı pedal çevirmeyi sağlar.
hafiflik: Daha hafif bisikletler, daha kolay hızlanabilecekleri ve daha verimli hareket edebilecekleri anlamına gelir. Sonuçta bisikletler insan kas gücünü kullanıyor, dolayısıyla bu incelik gücün izin verdiği ölçüde hızlanabildiği için bir avantaj sağlıyor.
Esneklik: İnce lastikler daha esnektir. Bu da bisikletin yoldaki ufak düzensizliklerden dolayı yaşayacağı titreşim gibi sorunları ortadan kaldırmaya yardımcı olur. Böylece daha akıcı ve yumuşak bir sürüş sağlar.
Yol Tazminatı: Bisikletlerde, sürücünün tartısı çoğunlukla doğrudan lastikler üzerindedir. İnce lastikler, yüzey alanını azalttıkları için bu ölçeği yola daha iyi aktarırlar. Ölçeğin yola daha yumuşak bir şekilde aktarılması, daha iyi denge anlamına gelir. Bu, daha iyi kontrol ve daha dengeli bir sürüş sağlar. Özellikle viraj alırken değerli bir avantaj sağlar.
Enerji verimliliği: İnce lastikler, yolla temas eden alanın da azalması anlamına gelir. Yüzey alanı ne kadar küçük olursa, sürtünmeye uygulanabilecek alan o kadar küçük olur. Bisikleti bir noktadan başka bir yere taşımak için gereken güç miktarı doğal olarak azalır.